26 jun 2007

Licenties

Wij zijn een onderdeel van de KNAW en de KNAW is op zijn beurt geassocieerd aan het UKB. Het UKB is een samenwerkingsverband van KB en UB’s en een van de actiepunten is het onderhandelen over licenties voor (elektronische) tijdschriften.
De UKB heeft ene werkgroep Licenties die samen met IWI en Surfdiensten de licenties regelen. Organisatorisch zit het toch wel wat lastig in elkaar.
Wij hebben sommige licenties ook via Surfdiensten lopen en halen dan aan bij de UKB-overeenkomsten. Bij het maken van eigen overeenkomsten met een uitgever is het goed om een uitzonderingsclausule op te nemen in het contract, dat als de UKB betere voorwaarden bereikt we daar bij kunnen aansluiten. KNAW is een inventarisatieronde aan het houden om te bezien waarin we voordeliger uit kunnen om het gezamenlijk (alle KNAW-instituten) doen.
Op de site van de UKB staat op de Licentiepagina ook nog een artikel van Hans Geleijnse “Licensing principles, consortia and practicle experiences”uit LIBER 1999. Een beetje oud dat wel, ik vraag me af of er veel veranderd is sindsdien.
Ik heb hier ook nog het proefschrift van Henk Voorbij “Van gedrukte naar elektronische tijdschriften: gevolgen voor publicatiemodellen en evaluatiemethoden”uit 2005, maar dat gaat niet zozeer over licenties als wel over evaluatie en dat is ook een leuke tak.

Bij SURF vallen de tijdschriften onder de “contentlicenties”. Daarnaast heeft Surfdiensten ook softwarelicenties (ook voor individuele medewerkers/studenten van de aangesloten instellingen). Soms is het inderdaad handig om een licentie via Surfdiensten te regelen.

22 jun 2007

Waterbiologieweek

De waterbiologieweek van 18 juni tot en met 23 juni is een door het NIOO samengesteld week in de wetenschappelijke scheurkalender. Iedere dag van de week staat er een uitspraak of vraag op het voorblad met het dagcijfer en op de achterkant staat de uitleg. Zo staat er bij 21 juni: J-vorm. Waarom doet een wadpier aan headbangen? En op 19 juni: Spion. Waarvan krijgt een watervlo een punthoofd?.
Daarnaast staat trouwens ook nog aangegeven wat er in het verleden op die dag is gebeurd. Zo werd op 19 juni 1623 Blaise Pascal geboren.
De waterbiologieweek zit ingeklemd tussen de listeriaweek en de elektronisch-papierweek. Ook interessant. Bij ons hangt de kalender op het toilet en zo leer je ieder dag wat bij.

20 jun 2007

Boek De Digitale Bibliotheek

Tijdens het congres over de digitale bibliotheek is het boek “ De Digitale Bibliotheek” (onder red. van Bart van der Meij en Kees Westerkamp) gepresenteerd.
Ik heb het boekje in handen en juich de verschijning ervan erg toe. Zoals de redactie in de inleiding zegt is er in het Nederlands nog geen goed overzicht over de digitale bibliotheek. Leuk en interessant lijkt me en nuttig om een optimaal (en zeker niet ‘zo optimaal mogelijk’ ) informatiecentrum in te richten.
*
Het eerste hoofdstuk gelezen “ Op schoot bij de eindgebruiker” van Kees Westerkamp. Ik ben het volledig met Kees eens dat de eindgebruiker centraal moet staat (en ook altijd al centraal heeft gestaan, zeker in de speciale bibliotheken).
Empowerment van de gebruiker is een belangrijk gegeven, zie ook de boodschap die Guus van den Brekel als een tijdje doorgeeft aan de medisch bibliothecarissen op congressen (EAHIL en BMI) en laatst in een aardig interview met hem.
Waar voorheen, noodgedwongen door het ontbreken van goede gereedschappen, veel tijd moest worden gestoken in administratieve taken zoals het opbouwen en onderhouden van een catalogus en het reproduceren/uitlenen van artikelen en boeken, heeft de informatiespecialist haar handen nu vrij om zich op de kern van het beroep te storten: het ondersteunen van de eindgebruiker bij het vinden, selecteren en gebruiken van informatie.
Zelf heb ik 25 jaar (meer al) ervaring in het vak en de laatste 7 jaar heb ik me intensief bemoeid met medische bibliotheken. En daar zie je dat ze allemaal toch al ruimschoots de stap naar de digitale bibliotheek gemaakt hebben. Kees klaagt er in zijn artikel over dat er nog bibliothecarissen zijn, die vastzitten aan de traditionele manier van werken, maar ik ken die niet. In de fase van de paradigmaverschuiving (grofweg in de jaren negentig) kwam je wel eens collega’s tegen die zo vergroeid waren met de administratieve taken dat er geen zicht was op een digitaal perspectief voor die mensen, maar nu ligt dat toch wel achter ons. Wat dat betreft is het pleidooi van Kees om je toch vooral te focussen op een digitale bibliotheek al een gelopen race.
Veel speciale bibliotheken hebben moeite met het organiseren van licenties. Dit in tegenstelling tot de universiteitsbibliotheken, die gezamenlijk een machtige vuist hebben t.o.v. de grote uitgevers. Het organiseren van licenties voor toegang tot elektronische bronnen (databanken en tijdschriften) is een zeer belangrijk aspect van het werk in de huidige digitale bibliotheek. Dat zie ik niet zo terug in het artikel van Kees, maar dat komt ongetwijfeld nog aan de orde. Een andere belangrijke taak, het organiseren van trainingen en instructie bij gebruik van digitale bronnen (databanken, tijdschriften, e-tocs) blijft in dit eerste stukje ook nog onderbelicht.
Maar ik ga er eens goed voor zitten en kijken wat ik er van op kan steken.

18 jun 2007

Congres over digitale bibliotheek

Vorig week werd door IK en NVB een congres georganiseerd over de ' digitale bibliotheek'.

Ik had geen tijd c.q. gelegenheid er naar toe te gaan, maar met de hedendaagse snelle verslaglegging kun je aardig op de hoogte blijven.

Wowter heeft online geblogd en later nog een overzicht van congresblogs toegevoegd, en Dee kwam al op donderdag avond met een verslag.

Nu bekijk ik de powerpoint presentaties op de IK site.

Op zich lijkt me dat er redelijk wat overeenstemming is over de digitale bibliotheek: gebruiker centraal, gebruik van ICT aanpassen en in dialoog inzetten, sociale software,web/library 2.0, maar ook het creƫren van ontmoetingsplaatsen en aanbieden informatiebronnen. Niks nieuws onder de zon dus.

14 jun 2007

E-books op Science Direct

We doen een trial, een proef, voor het gebruik van elektronische boeken bij Science Direct van Elsevier. Ik heb wat rondgekeken in de boeken die ze aanbieden. Wat me opvalt is dat een aantal van die boeken al behoorlijk gedateerd zijn. Zelf zou ik zeggen dat je een elektronisch boek maakt als je onderdelen vlot wilt kunnen bijwerken. Maar goed. Laat ik eens verder kijken.
Wat mij wel interessant lijkt is een handoek over innovatie.:

The international handbook on innovation / ed. by Larisa V. Shavinina. - Elsevier : Amsterdam, 2003. - 1171 blz. ISBN 0-08-044198-X


Het gaat over wat innovatie is en hoe er naar vernieuwingen gezocht wordt.
“Innovation is about producing new and useful ideas and
products…… But, at the same time, innovation must begin with new problems. And, in the large sense, innovation is about some sort of forward movement or anticipation of change.”

Ik had gedacht in de conclusie wel een richtingaanwijzer te vinden van waar het naar toe gaat met innovatie, maar het lijkt meer op een samenvatting van de delen.

In Part VI Chapter 4 wordt een interessant hoofdstuk gewijd aan de gereedschappen voor innovatie geschreven door Robert en Michele Root-Bernstein:
“…..
(1) observing;
(2) imaging;
(3) abstracting;
(4) pattern recognizing;
(5) pattern forming;
(6) analogizing;
(7) bodily kinesthetic thinking;
(8) empathizing;
(9) dimensional thinking;
(10) modeling;
(11) playing;
(12) transforming; and
(13) synthesizing.
We emphasize that this tool kit consists of the imaginative skills common to all creative people, and the labels are those terms they use to describe their own thinking.”

Innovatie lijkt op deze manier wel allesomvattend.
De auteurs eindigen met de volgende uitsmijter:
Only when mind and body, synthesis and analysis, personal thought and public communication skills are all part and parcel of cognitive studies and educational practice will an enhanced capacity for innovation become available to everyone.”
Eigenlijk hangt dus alles met alles samen, lichaam en geest en je eigen kennis met je communicatie- en sociale vaardigheden. Met een open opstelling van ieder individu dus.

13 jun 2007

Hooimijten

Tot eind vorige week is het grasveld van de villa (tussen de villa en de straat) onberoerd gebleven. Vorige week is het gemaaid en het hooi is in hooibergen opgestapeld. Dat is zo’n plaatje uit de oude tijd dat ik zelfs het woord kwijt was. Hooiberg, hooiopper is natuurlijk hooimijt.
Bijna zo mooi als Van Gogh’s.


Het grasveld tussen de villa en de Vecht staat nog steeds met lang gras en bloemen te wuiven.

7 jun 2007

Surfgroepen workshop

Naar SurfNet voor een cursus/workshop over Surfgroepen. Het was maar een klein groepje, maar dat doet niets af aan de inhoud van de workshop. Bert, de inleider heeft een mooie syllabus gemaakt.
En enkele specifieke vragen, die ik had zijn beantwoord. NL over het gelijktijdig bewerken van een document (kan niet alleen in Breeze bij het sharen van een scherm) en over de document- en workspaces. Dat zijn subwebsites, die je ook eventueel anders kunt indelen. Veel ligt wel al vast. Ik hoop dat met de update naar de versie 2 van Sharepoint die indelingen wat flexibeler zijn.
Wat heb ik nog niet gevonden:
- een agenda /kalender
- een lijstje met subgroepen om te plaatsen op je homepagina.
In de introductie van versie 2 (Surfgroepen Labs) lees ik dat er ook een koppeling met de Instant Messenger komt, zodat je kunt chatten met een adres van surfroepen. Verder zit in die update ook de mogelijkheid voor wiki. Dat lijkt me een stap naar het gelijktijdig bewerken van een document.
Experimenten heb ik inmiddels uitgebreid, maar voor een definitieve introductie van Surfgroepen op het instituut wacht ik tot de update, die is gepland voor deze zomer.

4 jun 2007

CWIS programma

Van mijn collega heb ik ook het lidmaatschap van de Progcie van de CWIS-NL overgenomen. Vroeger stond CWIS-NL voor: “ Campus Wide Information Systems NL en is de SURFnet-gebruikersgroep die zich richt op innovatie, ontwikkeling en beheer van campusinformatiesystemen”. Zij organiseren bijeenkomsten met lezingen meestal over innovatieve webgerelateerde onderwerpen. Als ik nu op de nieuwe CWIS-NL website kijk, dan zie ik geen algemene beschrijving meer van wat CWIS nu eigenlijk is. Wel staat er onder het kopje Programmacommissie “CWIS-NL is een gebruikersgroep die bestaat voor en door de gebruikers van het SURFnet-netwerk.” .
De bijeenkomsten worden bij voorkeur in het gebouw van Surfnet in Utrecht gehouden. Erg praktisch want het ligt in Hoog Catherijne, dus vanuit de trein loop je er zo naar binnen. Oorspronkelijk stond er voor morgen (5 juni) een bijeenkomst op het programma, maar dat is wegens gebrek aan organisatoren afgelast. In de Progcie hebben we nu besloten om weer terug te gaan naar de frequentie van 2x per jaar in oktober en in maart. Naast de bijeenkomsten is er ook een discussielijst, maar die bestaat over het algemeen uit berichten over de bijeenkomsten.
De bijeenkomst voor oktober a.s. staat gepland voor 31 oktober en gaat over het schrijven voor het web, het hergebruiken van informatie. ‘Content’ schijnt een gevoelig begrip te zijn, ik denk in tegenstelling tot ‘ techniek’ . En dit is content.