8 jun 2010

Data Management Plan

De nieuwste aanpak om het beheer van data en data-archivering vorm te geven, is om een Data Management Plan op te stellen (NSF stelt dit voortaan verplicht). Dat lijkt me een goede ontwikkeling. Van daaruit kun je dan ook aangeven wat je criteria zijn

Een voorbeeld van een Data Management Plan aanpak is die van MIT Libraries. Ze hebben een erg duidelijke checklist:

A Data Planning Checklist:
1. What type of data will be produced? Will it be reproducible? What would happen if it got lost or became unusable later?
2. How much data will it be, and at what growth rate? How often will it change?
3. Who will use it now, and later?
4. Who controls it (PI, student, lab, MIT, funder)?
5. How long should it be retained? e.g. 3-5 years, 10-20 years, permanently
6. Are there tools or software needed to create/process/visualize the data?
7. Any special privacy or security requirements? e.g. personal data, high-security data
8. Any sharing requirements? e.g. funder data sharing policy
9. Any other funder requirements? e.g. data management plan in proposal
10. Is there good project and data documentation?
11. What directory and file naming convention will be used?
12. What project and data identifiers will be assigned?
13. What file formats? Are they long-lived?
14. Storage and backup strategy?
15. When will I publish it and where?
16. Is there an ontology or other community standard for data sharing/integration?

Ook de Unviersity van Queensland in Australië heeft een aantal richtlijnen voor een Research Data Management Plan in een presentatie:

Wat moet er in dat plan komen:
Queensland zegt:
-Originators and owners of the data
- Description of project
- Metadata used (schema, standards)
- Types of data to be collected
- Volume of data (estimate of disc and/or tape storage required)
- Retention requirements
- Format/s of and software used in creation and use of the data
- Access policies and provisions
- Confidentiality requirements
- Storage, preservation and archiving of data

Ook de RELU (Rural Economy and Land Use Programme van de UK Data Archive heeft een voorbeeld voor een data management plan.

En de Britse DCC heeft een Data Management Plan Content Checklist opgesteld en gaat ook de mogelijkheid geven om online zo’n Data Management Plan op te stellen.

De Universiteit van Edinburgh heeft een uitgebreide data management site met een checklist voor een data management plan en een pagina met een opzet voor een data management plan.

7 jun 2010

Met AIN naar FD

Met AIN naar FD
Auteursrecht in tijd web 2.0 Het Amsterdam Informatie Netwerk heeft samen met het Haags Informatie Netwerk een namiddag-bijeenkomst georganiseerd rond het thema auteursrecht. De locatie is het nieuwe gebouw van Het Financieel Dagblad in de oude Renault-garage tegenover het Amstel station in Amsterdam.
We komen samen in het auditorium van het FD, achter restaurant Dauphine. Het terras van het restaurant zit lekker vol.

Interim manager Pieter Kok van het FD heeft het over :”de krant als auteur”.
De krant ziet hij niet zozeer als een product maar als een concept: redactioneel concept, distributie concept, economisch concept.
Pieter Kok was voorheen uitgever bij de Volkskrant. Op de NVJ-site staat een interview met hem onder de noemer ‘Journalistiek en Internet’. Het interview is ongedateerd, maar zelf zegt Pieter dat zijn ideeën nog hetzelfde zijn.
De krant is een betrouwbaar onafhankelijk filter en dat is ook wat de waarde van een krant vertegenwoordigd.
Door internet is de tijd waarin de krant zijn nieuwswaarde kon omzetten in economische waarde gedaald = functieverlies van krant:
Invloed van internet:
- Opheffen informatie asymmetrie; info voor iedereen beschikbaar
- Disintermediation: uitschakelen van tussenhandel
- Immediacy: onmiddellijk antwoord, actie
Dat zijn precies de pijlers waarop krant is gebaseerd, die wordt dus door internet uitgedaagd.
Gevolgen van internet voor het uitgeefconcept: meer distributiemogelijkheden, informatiebehoefte groter, interactie is mogelijk. Continue updates door alerts, rss etc. De nieuwe krant is een “Virtual News Network”
Hij laat een aardig plaatje zien hoe hij de opbouw van een redactie voor zich ziet: rondom een centrale desk, die nieuws vanuit verschillende hoeken presenteert zodat er een compleet beeld ontstaat. Verder eromheen de eindredactie, opmaak, beeldredactie en news intelligence. Daaromheen de deelredacties en daaromheen een grote groep free lancers en netwerk lezers (experts)
Gevolgen voor het auteursrecht: handhaven moeilijk want drempel is nul. Maken van kwaliteitscontent is niet gratis, distributrie wel. Met meer free lancers is er minder collectieve controle en daarom is er behoefte aan een gemeenschappelijk content-clearinghouse als borging voor het auteursrecht: een grote database waaruit content kan worden gehaald. Groeimodel. Vroeger waren dat uitgevers.


De tweede spreker is auteursrechtenadvocaat Christiaan Alberdingk Thijm van SOLV Advocaten “ E-books: waarheen, waarvoor”, vanuit het perspectief can de uitgever, de auteut en de consument.
De UITGEVER: de angst regeert vergl. De eerste reacties op de opkomst vna de video. Dat werd gedacht de ondergang te zijn voor de filmindustrie, maar eind 90 meer inkomsten uit VHS dan uit bioscoop, Er is vaak koudwatervrees bij introductie van technologieeen,.
De reactie van muziekindustrie op p2p is een copyright war veroorzaakt omdat er geen legaal alternatief wordt geboden, geen standaard formaat is, DRM, hoge prijzen.
De AUTEUR: nieuwe mogelijkheid om content te exploiteren. E-book gaat boek niet vervangen, is ander exploitatie. Ian Mcewan en Leon de Winter exploiteren zelf
De CONSUMENT: DRM , zie amazon verhaal bedreiging privacy, beheer content
Conclusie: koudwatervrees is onterecht, nieuwe techniek = nieuwe exploitatiemogelijkheden, stimuleer gebruik = geen DRM/beperkingen.
De eerste strijd zal gestreden worden tussen auteurs en uitgevers over contract. De boekhandel gaat er op termijn uit en de vaste boekenprijs is onhoudbaar.
Er moet een licentiemodel ontwikkeld worden voor content aanbieders, in het contentclearinghouse zo sluit hij aan bij de voorgaande spreker .
De rol van de uitgever /krant is een filter te zijn voor betrouwbaarheid en serendipity.


Daarna kregen we een rondleiding door het FD-gebouw. Dat hier sprake is van mediaconvergence is wel duidelijk. In het gebouw gaan gedrukte en internetkrant samen met BNR Nieuwsradio en een horeca-voorziening waar ook gasten kunnen worden ontvangen. Het gebouw is een mooi icoon geworden van die mediaconvergence.
Ik vond de rondleiding indrukwekkend: we mochten een kijkje nemen in de regiekamer bij BNR en op de redactievloer van het FD. We kregen allemaal een goodies bag mee en we sloten af met een verzorgde lunch.
Er waren ong 70 mensen aanwezig en deze bijeenkomsten zijn zowel gezellig als nuttig.



Dag van de Bouw


Zaterdag 5 juni werd de Dag van de Bouw gevierd met de openstelling van onder meer de NIOO Nieuwbouw in Wageningen.
De Dag werd georganiseerd door het Bouwbedrijf Berghege uit Oss, de bouwers van ons nieuw instituut.
Een aantal ruimtes op de begane grond en de eerste verdieping waren opgesteld. In de verschillende ruimten hadden de verschillende bouwondernemers/installateurs en andere bedrijven die meewerken aan de nieuwbouw ruimte om zich te presenteren.
Er werden voortdurend rondleidingen gegeven, er was koffie, thee en cake, en ook fris.
De eerste ruimte na de rondleiding was een korte presentatie van het NIOO en het onderzoek wat hier gedaan wordt. Ikzelf heb een aantal keren een korte introductie gehouden voor een groep, waarna mensen bij de aanwezige onderzoekers konden kijken door een microscoop of een quiz doen over het begrip soort. ook kon je met een telescoop kijken of je de ring om een vogelpoot kon lezen.
Er zijn bijna 500 mensen geweest, wat een mooie opkomst is.
De bibliotheekruimte is nog helemaal leeg.


Wel is er aan de raamzijde een soort balkon gemaakt (voor het transport van materialen, blijft helaas niet zo)



EBSCO Informatiedag

EBSCO informatiedag 11 mei 2010 “Building the library of the future”.

Vanaf de inleiding wordt er een gevoel van urgentie gecreëerd door te benadrukken dat “de toekomst is nu”.
H.-P. Meulekamp opent met een inleiding in de rol van de bibliotheek, de ontwikkelingen en de uitsterflijn. Vlgs die lijn is de bibliotheek over 19 jaar uitgestorven. Ebsco haalt Outsell informatiemarkt onderzoek aan naar het zoekgedrag van mensen: 54 % zoekt op internet en 20% via portals, zoals intranet. En bij die laatste groep moet je als bibliotheek bij willen horen.
De bedreiging, zoals budgetreductie en concurrentie kunnen het hoofd geboden worden door vernieuwde focus :
= minder collectiewarenhuis
= plek voor lokale en unieke collecties
= virtuele bibliotheek
= 2.0 user generated content, customizen
= enterprise 2.0
= uitbesteding van taken die geen toegevoegde waarde bieden
= meer nadruk op virtuele bibliotheek
= informatie-autoriteit
(zie ook de Ebsco’s Library collections and budgeting trends survey)
De invloed van e-bronnen zal zijn : minder bezoek, minder printbeheer, minder informatie zoeken en formatting, nu dus meer licencties, training, info-autoriteit
En daarbij kan Ebsco helpen met : kwaliteitsinformatie, consultatieve dienstverlening, toegang en integratie, abonnement en en ERM. Dat zijn de zaken waarmee Ebsco de informatiepartner (vh informatiemediair) kan steunen.
Van het commerciële praatje heb ik alleen Library-choice overgehouden. Library choice is convenant van uitgevers en agenten, waarbij eenmaal afgesproken prijs voor consortium blijft gelden voor anderen.

Na de pauze volgde de inspirerende presentatie van prof Henri Verhaaren Biomedische bibliotheek Gent Universiteit “de bibliotheek van de toekomst of een bibliotheek voorbereid op de toekomst”.
Het chaotisch en democratisch wat inherent is voor het digitale omgeving spreekt Verhaaren aan Bibliotheek moet 100% digitaal. De bibliotheek koek bestaat uit 5 delen: infrastructuur, technologie, bronnen, hrm, user-usage. De motor van een informatiesysteem is de informatienood (=informatieb ehoefte) van de gebruiker, internet als extended memory aldus Verhaaren.
Bibliotheek moet zich aanpassen aanpassen aan de nieuwe omgeving, aanpassen wat de gebruiker wil ; aan semantic intelligence in flexibele digitale omgeving, 1 netwerk, transcompany, transdicipline. Analoog en digitaal blijven naast elkaar bestaan (schema’s, backing up, conferenties p2p)
Verhaaren: "Bibliotheken zijn ecosystemen van kennis" primaire bronnen verzamelen: zipping of information. Gebruiker: hoe ga ik met kennis om, informatie geletterdheid,, levenslang lerend en kritisch blijven
Bibliotheken kunnen de wereld veranderen, maatschappelijke verantwoordelijkheid, informatienood gaat alleen maar toenemen.
Henri Verhaaren schreef artikel in 2007 "is there a future for scientific medical library?"

Na de presentatie van Verhaaren volgde nog een presentatie van ERM electronic resource management, een dienst van Ebsco. ERM Essentials is de de centrale knowledge base en fungeert als licentiedatabase.
En een verhaal over Discovery, de online demonstratie lukt niet want het draadloze internet ligt eruit.
Wat is discovery? Geintegreerd systeem: een enkel zoeksysteem waarmee alle informatiebronnen in een keer bereikt kunnen worden, gebaseerd op A-Z linksource geïntegreerd zoeken. Doorzoekt de full text van kranten, tijdschriften, wetenschappelijke tijdschriften en ebooks.

Na een heerlijke lunch krijgen we een presentatie van Netlibrary, de e-book functionaliteit die Ebsco van OCLC heeft overgekocht. Demo lukt niet. Je betaalt bij prepayed de verkoopprjs + 55%, of jaarlijks +15 jaar 15%. Netlibrary interface hetzelfde als in januari 2008 toen ik het voor het eerst probeerde en waarover ik geblogd heb. Voorlopig dus nog niet interessant, wachten op aanpassingen.

Vanuit de gebruikersgroep van EBSCO krijgen we nu een presentatie over de “Bibl van de toekomst door gebruiker”. Er zijn drie roepen, ik volg de presentatie van Bibliotheek van het Vredespaleis: digitaal en traditioneel, gespecialiseerd. Ze hebben een mooie website en dat is ook nodig want, ze hebben een internationale, vormeloze doelgroep die ze willen bedienen met e-resources onder licentie.
De dag wordt afgesloten met een rondleiding in het Amsterdamse stadsarchief en een borrel na.
Een goed verzorgde leuke dag, zeer belangrijk als netwerkgelegenheid.