5e OnderzoeksdataForum

Jl Donderdag 81 november was al weer de 5e bijeenkomst (+1 voorbereidende) van het OnderzoeksdataForum. Over de vorige heb ik in deze weblog bericht. Maar als officieel Surf Project staat er ook informatie over op de Surffoundation site onder het kopje 'Toegang tot Onderzoeksdata'.
Recentelijk is er ook een LinkedIn Groep opgericht.

Deze keer worden een aantal onderzoeken gepresenteerd over het collectioneren van data.
Paul Rutten presenteert het onderzoek gehouden 'Data Curation in Arts and Media Research'
Rutten heeft het over het wetenschappelijk publiceren, de publicatiecultuur in de Geesteswetenschappen, die zoals hij zegt gebaseerd is op een individualistisch proces, de data wordt als particulier beschouwd.
Er wordt nog weinig tot niets gedaan aan duurzame toegankelijkheid en archivering van wetenschappelijke data, deels ook omdat de definitie, wat is nu precies die data waar het over gaat, niet helder is. Je hebt de originele onderzoeksobjecten (vaak cultureel erfgoed) en daaroverheen komt een datalaag met een eigen betekenistoevoeging.
Data-publicatie wordt niet als relevant gezien, omdat er geen aparte wetenschappelijke erkenning aan vast zit, alleen het publiceren wordt als een wetenschappelijk prestatie gezien.

Vervolgens komen Rombouts van 3TU en Tjalsma van Dans aan het woord over hun studie over 'Selecteren van data" . Het concept heb ik in de zomer becommentarieerd.
De Management-Samenvatting 'Selectie van onderzoeksdata'is door Surf omgevormd tot flyer als checklist.
Ze benadrukken nog eens dat er veel vrnl disciplinaire verschillen bestaan en dat hun onderzoek zeker geen handboek selectie is.
De redenen die zij noemen: hergebruik, verplichting ivm verificatie en/of ivm Code Wetenschapsbeoefening, historisch belang en belang van onderzoek an sich. Maar dat belang is natuurlijk lastig vooraf aan te geven, behalve als het om historische waarnemeningen gaat en dan nog weet je niet of dat van belang is/zal zijn in de toekomst. Ook noemen zij een aantal preconditions; technische voorwaarden, formaten, metadata, rechten, kosten. Uiteraard moet aan een aantal technische voorwaarden voldaan worden, maar dat is m.i. geen selectiectriterium.
Conclusies: er is geen inhoudelijke selectiebeleid voor digitale data, is het niet urgenter te zorgen voor permanente onderzoeksdata? En selectie mee tenemen in datamanagementplannen? De Forumleden hadden niet veel interesse in een vervolg hierop.

Interessante vraag is ook of er wel daadwerkelijk data hergebruikt wordt.Het Parse Insight rapport concludeert dat 70% van de onderzoekers data hergebruikt. Grote databanken worden meer gebruikt dan kleinere databases.


Vervolgens presenteert Maurits de Graaf het onderzoek 'Oganisatorische aspecten opslag en beschikbaarstelling'. Het rapport zelf is nog niet geheel gereed, maar zal binnenkort op de Surffoundaton site gepubliceerd worden.
Wat kan een onderzoeksinstelling doen?:
Beleidsdocumenten, data audits, trainingen, faciliteiten, registratie, repository.
De populariteit daarvan heeft hij onderzocht.
Is institutioneel datarepository nodig?:
Ja voor datareplicatieverplichtingen vlgs Code en tijdschriften en waar geen disciplinegerichte oplossing zijn.
Voor een data repository is minimaal 2,5 FTE nosdig!
Een data repository is nodig voor de korte termijnopslag, voor de langere termijn is een data-archief nodig.
Aanbevelingen op nationaal niveau:
- Ondersteun ontwikkeling incentives – citeermogelijkheid, datapublicatie
- Aanscherpen gedragscode
- Stimuleren oa – nwo en financiers, ws ts
- Voorkom versnippering: regierol DANS, aanpak disciplinair, internationale afstemming(e-IRG)
Aanbeveing instituuts niveau:
- Maak beleid: leg verantoordelijkheden vast
- Ondersteun: training, faciliteiten
- Breng ik kaart: audit, registratie
- Datarepository: taskforce bibl, it en onderzoeksinformatie

In zijn presentatie hoor ik dezelfde verwondering, aanzet tot begrip die ikzelf had toen ik de eerste gesprekken voerde over onderzoeksdata met onze onderzoekers in 2007. Enfin het is voor ons allemaal nog een leerproces, zoveel is wel duidelijk.
In januari volgt de presentatie van het onderzoek naar kwaliteitsbeoordeling en nog 2 andere onderzoeksdata projecten, die gneoemd zijn op de Surf site.