19 nov 2013

KNVI-congres

Het jaarcongres KNVI als opvolger van de NVB-congressen. Sinds het predikaat 'koninklijk'vorig jaar is uitgereikt heet de vereniging niet meer NVB (van Nederlandse Vereniging Bibliothecarissen - kater toegevoegd met andere beroepsbeofenaars) maar KNVI (Koninklijke Nederlandse Vereniging van Informatieprofessionals). - In onze beroepsgroep is het gebruikelijk om van naam te veranderen als men denkt dat er iets met het imago moet. -

De titel van het congres is: "Hoera, een informatieprofessional".
HOERA!
Tussen de honderden sollicitatiebrieven springt er één meteen uit: die van de informatieprofessional die een einde maakt aan de informatie chaos die in het bedrijf is ontstaan en ervoor gaat zorgen dat in de toekomst gegevens eenvoudig, snel en transparant toegankelijk zijn: Hoera, een InformatieProfessional.
Het logo van de ronddolende poppetjes die uiteindelijk de weg gewezen wordt door de ene informatieprofessional in rood, is bedoeld als illustratie bij deze lead. Mooi bedacht door J. Minnema.

Er werden zo'n duizend mensen verwacht en die zouden zich moeten opdelen in 8 tracks. Het Nieuwegeins Business Centre (NBC) heeft op de begane grond een vierkante beursvloer voor standhouders, koffie, lunch en borrel, met een grote zaal aan de zijkant en kleiner zaaltjes op de 1e verdieping.

Ik heb in de ochtend voor de track 'Radicale Keuzes' gekozen, waarschijnlijk omdat ikzelf ook wel van radicale keuzes hou.
Er bleek geen plenaire aankondiging vooraf te zijn, maar na de koffie konden we meteen met de track beginnen: Simone Kortekaas van de UB Utrecht over het sluiten van hun zoekmachine Omega. Trends naar het zoekgedrag toonden aan dat mensen eerder via Google Scholar zochten en slechts weinigen via hun eigen discovery-tool. De vraag was dus gerechtvaardigt of het nog wel loont om energie te steken in de ontwikkeling van een optimale zoekmachine. Nee, was de conclusie. Laten we ons richten op Delivery.
VAN DISCOVERY NAAR DELIVERY
En dus richtten ze de website geheel nieuw in, zonder zoekvakje, maar wel met extra links en uitleg. Een goed communciatieplan, exttra uitleg (fantastische Libguides) en een 'Betervinden"-pagina en via sociale media (Facebook en met twitter-hashtags #betervinden en #biebtip).
Voor remote access heeft de UU een bookmarklet ontwikkeld waarmee de mensen extra makkelijk toegang tot publicaties en zoeksystemen kunnen krijgen. De catalogus is nog wel in beeld, maar zal langzaam worden uitgefaseerd.
Wat ik me wel afvraag bij deze ontwikkeling is het onderhoud van de eigen systemen. Als je de felivery, goed wilt doen, dan zul je toch zelf ook iets van een catalogus ofg anderszins collectie-aanwijzer moeten inzettebn. Anders lukt delivery ook niet.
Zelf hebben wij juist vanuit onze delivery tool (de linksolver = daar staat onze collectie in beschreven) reen discovery-dienst opgezet.
Maar wellicht is de idee wel valide dat je het zoeken beter kjunt overlaten aan systemen, zoals Google Scholar, die er goed in zijn.
Radicaal is de keuze van de UB utrecht in ieder geval wel. Er meldde zich niemand die het ze nadoet.

De radicale keuze van de volgende spreker, Richard Wallis van OCLC
, had eigenlijk ook te maken met locale bibliotheeksystemen. Die tijd is voorbij, met linked data kun je alles aan elkaar knopen en kun je in plaats van een catalogus een catalink aanbieden.
FROM CATALOGUING TO CATALINKING
Wallis raadt aan om samen te werken aan omvorming van bibliotheeksystemen richting linked data en toont de stappen die OCLC met Worldcat al gezet heeft om linked data op te nemen. Ze volgen schema.org als markup vocabulary. Richard roept op "Be visible on the web of data linking to all their resources".

Na een goede lunch op de beursvloer, enkele interessante standbezoekjes (Browzine) en wat leuke gesprekjes heb ik me aangesloten bij de Trach "De vrije informatieprofessional". In deze track werd een video getoond van Brewster Kahle van Internet Archive, die zelf niet kon komen wegens een recentelijke brand.
De ambitie van Kahle is om alles wat gemaakt is toegankelijk maken free to all en daarvoor zet hij zichzelf en zijn met webbedrijf verdiende miljoenen voor in. Een loffelijk streven. En op Internet Atrchive is dan ook van alles te vinden, alles probeer hij te digitaliseren: boeken, films, muziek, foto's. Hij heeft de WayBackMachine ontworpen en de Open Library. De passie waarmee hij zich inzet is bewonderenswaardig.
FREE UP OLD MATERIAL, OR AT LEAST FREE THE NEW PUBLICATIONS
In principe biedt het Internet Archive alle materialen open access aan. Als de rechthebben klaagt kan het, uiteindelijk altijd nog van het web gehaald worden. Maar Kahle is ook niet te beroerd om te vechten voor wat hij wil en voert daar zelfs processen voor.
Auteursrecht is wel een issue, zegt ook het panel.
In het panel een aantal Wikipedianen, die zelf proberen om in ieder geval de copyright-status van de door hen aangeboden materialen, bijv. in Wikimedia Commons, duidelijk te maken.
De discussie was wat tam, maar werd over auteursrecht toch even serieus.
De copyright-discussie bij vrije IP'er track werd plenair voortgezet door Marietje Schaake, politica over auteurswet voor digitale producten. Het auteursrecht is verouderd vindt zij en zou veel meer open moeten, onder verwijzing naar het EU-programma Horizon 2020 en de Digitale Agenda van Neelie Kroes (netneutraliteit).
De plenaire uitgeleiding van de dag bestond vervolgens nog uit een treurigstemmende pitch van Hans van Hartevelt over de ondergang van de KIT-bibliotheek, de stoet van externe consultants, de redding door de bibliotheek van Alexandrië, een Pyrrhusoverwinning noemde hij het. Hij heeft wel een overlevingsstrategie geleerd: wat niet werkt is een goede evaluatie, voldoende kostendekkend, en markt- en klantgerichtheid. Het enige dat telt is onafhankelijkheid van de overheid.
Prof. Jeroen van den Hoven van TUDelft sprak over 'Big data en IP'ers' : informatieprofessionals kunnen een refugiun libertatis bieden aan de dolende burger op zoek naar burgervrijheden.
En met een slotwoord van de voorzitter en een gezellig borrel toe, besloten we de dag.