26 feb 2013

Wetenschappelijk publiceren

Wat me zo tegenviel in de bijeenkomsten van de afgelopen maanden, die ik bijgewoond heb (Kennis over publiceren, Open access dialoog, afscheid Ger Spikman) is dat er zo weinig wordt gesproken over echt wezenlijke vernieuwing in het wetenschappelijk publiceren.
Alleen Ger Spikman stipte het onderwerp aan, toen hij de producten van de digitalisering van dit moment geen echte digitale producten noemde maar 'gedigitaliseerd papier'.
En dat ben ik volledig met hem eens!
Nog steeds zitten we vast aan de pdf als publicatievorm, volgens een vast stramien opgebouwd en vormgegeven en vervolgens gepubliceerd in een tijdschrift samen met andere artikelen. Is er niets nieuws te bedenken?

Bij de tijdschriften zie je een langzame overgaan naar het 'article-based' publiceren, dus niet meer wachten tot een heel tijdschrift klaar is, maar zodra een artikel gecorrigeerd en goedgekeurd is dat online publiceren. De meeste uitgevers hebben een Online First optie en kunnen een artikel dan al een DOI-nummer geven wat instaat voor een persistente verwijzing.
>- voor de 'echte' bibliothecaris die ik ben zit er nog wel een probleempje met de jaartallen: er vanuitgaangd dat een artikel online first gepubliceerd op 13 december 2012 ook tot de 2012 publicatiejaar behoord, maar wat te doen als datzelfde arikel vervolgens gezocht moet worden in het maart 2013 nummer van het tijdschrift -

Elsevier legt het 'article-based'principe uit. Elsevier experimenteert ook met het 'article - of - the - future' waarbij zij proberen een voortgaande integratie tot stand te brengen tussen allerlei digitale technieken m.b.t. afbeeldingen, kaarten en plattegronden. Ze proberen daarbij het artikel 'discipline-specifiek' vorm te geven en te integreren ook met verwijzingen naar andere publicaties.

Ook kan een nieuwe vorm van publiceren zijn, die waarbij je gebruikt maakt van verrijkte publicaties en een tegelijkertijd publiceren van een blog of ander materiaal. De Association of Research Libraries heeft er een studie naar gedaan. De studie - Current Models of Digital Scholarly Communication: Results of an Investigation Conducted by Ithaka for the Association of Research Libraries, November 2008, Nancy L. Maron & K. Kirby Smith - dateert al weer van 2008, maar geeft toch een aardig beeld en daarnaast is er een doorzoekbare database met voorbeelden. De 'biology' voorbeelden geven bekende sites weer als PlOS, F1000, EOL e.a.

En daarnaast hebben we uiteraard de nanopublicaties en de linked data. Een oplossing die uitgebreid besproken werd tijdens de Surfonderzoeksdag in 2010 (zie mijn bericht) en dat nu vorm begint te krijgen.
Er is zelfs een website met "learn how to create, use, find and cite nanopublications" . Dus wellicht ligt daar de toekomst.
26 februari 2013
,br> Aanvulling 12 maart 2013
Inmiddels ben ik wat aanvullende informatie op het spoor gekomen, zoals wat Amerikaanse initiatieven:
* Library Publishing Coalition—A Milestone in Evolution of Scholarly Publishing by Nancy K. Herther Posted On March 7, 2013
* Research Librarians Discuss New Ways to Support Scholars By Michael Kelley on March 11, 2013

en een conferentie "Beyond the PDF" De 2e conferentie is op 19 maart 2013 in Amsterdam.

Geen opmerkingen: